Lemuer Gulliver'in Gezileri

Jonathan Swift'in en bilindik ve kendisine en çok kazanç sağlayan eseri Gulliver’in Gezileri, Lemuel Gulliver isimli bir doktorun, tam 16 yıl süren sürreal yolculuklarını anlatır. 🌍 Sürreal tarafı, bu yolculuklarda karşılaştığı ilginç tipler ve ortamlar olsa da kitabın özü, oldukça realist bir anlatım taşır.

Eserde, dönemin politikacıları, bilim insanları, sanatçıları; sefalet, kötü yönetim, para ve statü uğruna dönen entrikalar, boş yere çıkarılan savaşlar ve bunların arkasındaki saçma motivasyonlar ustaca hicvedilir. 💰⚔️ Bunun yanında batıl inançlar, dogmatik düşünceler ve insanın iyiye ve güzele olan özlemi, sürreal unsurlarla örülmüş bir şekilde sunulur.

Kitapta karşımıza çıkan halklar ve toplumlar oldukça ilginçtir:

Lilliputlar: Boyları sadece 15 santim olan bu cüceler, dar kafalı ve savaşa meyillidir. Özellikle, Belefuscularla tamamen saçma bir sebeple savaşa girerler. 🪖 Savaşın sebebini söyleyim de biraz gülün 😉 Pişmiş yumurtalar sivri tarafından mı yoksa daha düz olan diğer tarafından mı kırılmalıdır? Birbirinin zıttı iki fikre sahip taraflar bu konu için kan dökmekten geri durmayacak kadar dar kafalı gruplardır.

Brobdingnaglar: Kocaman cüsselerine rağmen barışçıl ve sakin bir halktır. Devasa boyutları ve Gulliver’i küçücük bir varlık gibi görmeleri, bakış açılarını tamamen farklılaştırır. Gulliver onlara bir iyilikte bulunmak için barut hakkında bilgi vermek ister ama Brobdingnag kralı barutun Gulliver'in ülkesinde ne için kullanıldığını öğrendiğinde böyle bir şeyin saçma ve doğaya aykırı olduğunu savunup onun ülkelerinden gitmesinin daha doğru olduğuna karar verir.

Laputalar: Yerden yükselmiş bir adada yaşayan bu halk, absürt yönetim sistemleri ve boş bilimsel uğraşlarıyla tanınır. O kadar soyut düşüncelere dalmışlardır ki, gerçeklikle bağları neredeyse tamamen kopmuştur. 🌀

Balnibarbiler: Laputaların uçan adalarının altındaki karada yaşayan bir halktır, maalesef Balnibarbiler Laputaların gölgesinde ve yönetiminden yaşadıkları için zarar görmüş topraklarında sefalet içinde yaşar. ⛏️

Houyhnhnmler: At görünümlü bu varlıklar, erdemli, dürüst ve mükemmel bir toplumu temsil eder. Onlar, insanların aksine doğa ile uyumlu, akılcı ve adil bir hayat sürmektedir. 🐎✨

Yahoolar: Houyhnhnmlere hizmet eden bu insanımsı yaratıklar, kaba, cahil ve tamamen hayvani içgüdüleriyle hareket eden canlılardır. İnsanlığın karanlık tarafını temsil eden Yahoolar, kitaptaki en rahatsız edici varlıklardan biridir. 🦧

Swift’in bu eseri, dönemin toplumsal düzenine ve insan doğasına dair yaptığı sivri eleştirilerle, aynı zamanda zamansız bir başyapıt olmayı başarmıştır. 📚✨

Gulliver ilk yolculuğunda Lilliputlar ile karşılaşır.

"*Birden uyandım ve kendimi sırtüstü yatarken buldum, kollarım ve bacaklarım yere sıkıca bağlanmıştı. Uzun zamandır yatmadığım için kafamı biraz kaldırdım ve çevremde boyları 15 santimden fazla olmayan küçücük insanlar gördüm.”*

İkinci yolculuğu kocaman devlerin yaşadığı yani Brobdingnagların, başka bir bilinmez bölgedir.

“*Dev, beni avucunun içine aldı ve dikkatle incelemeye başladı. Hiçbir zarar vermeden, beni nazikçe ceketimden tutarak bir ağaca oturttu. Kendi cüssesi yanında o kadar küçük kalıyordum ki, o an kendi küçüklüğümün farkına vardım.”*

Üçüncü yolculuk Laputalar ve Balnibarbiler’in diyarıdır.

"*Bu insanlar sürekli kafalarını yukarı kaldırıyor ve dünyanın dertlerinden çok, gökyüzündeki hareketleri anlamaya çalışıyorlardı. Yanlarına gittiğimde, söylediklerini bir türlü anlayamıyordum çünkü kullandıkları dil tamamen bilimsel terimlerle doluydu.”*

"*Laputa'nın altında yaşayan Balnibarbiler ise, bilimsel yeniliklerin felaketleriyle yüzleşmek zorunda kalan bir halktı. Toprakları verimsizleşmiş, işleri dağılmıştı. Yönetim onlara sadece sefalet getirmişti.”*

Lemuer Gulliver'in dördüncü ve son yolculuğu upuzun ve yemyeşil bir bölgede erdemli ve huzur içinde yaşayan Atlar Ülkesidir yani Houyhnhnmler ‘in ülkesi

"*Houyhnhnmler, asla yalan söylemezdi. Onlar için yalan kavramı o kadar yabancıydı ki, bunu ifade etmek için dillerinde özel bir kelime yoktu. Her şeyleri doğrudan, erdemli ve doğaldı.”*

Yine bu bölgede yaşayan insanımsı görünen ama hayvan gibi yaşayan Yaholar da vardır.

"*Yahoolar, insanlara benzeyen, fakat tamamen hayvani içgüdüleriyle hareket eden yaratıklardı. Onlara baktığımda insan doğasının karanlık yüzünü görmüş gibi hissettim ve bundan dehşete düştüm.”*

Bu kitap eğlenceli ve sürükleyici bir macera kitabı gibi okunabileceği gibi hem yazıldığı dönemin (yani 18. yy) insanını, yaşadıklarını, politik ve idari anlamda nasıl yönetildiklerini, anlamak içinde okunabilir. Fakat bana soracak olursanız Gulliver'in Gezileri en çok insanın doğasını anlamak için okunursa daha kıymetli olur kanaatindeyim. Hem felsefi derinliği, hem toplumsal eleştirileri, hemde insanın iyiye, güzele her dönem hasret kaldığını ve bunu bulma adına her yolculuğa göğüs gerebileceğini anlatan harika bir kitap Guliver’in Gezileri. 📖

"*İnsanın doğasına dair yaptığım bu gözlemler beni öyle bir noktaya getirdi ki, artık kendi türümden birine tahammül edemez oldum. İnsanlar arasına dönmek zorunda kaldığımda ise onların bencilliklerini, açgözlülüklerini ve yalanlarını daha açık bir şekilde görmeye başladım.”*

Bu arada kitabı daha ayrıntılı anlattığım ve önceden kanalda “Şöyle bir Gulliver Şimdi” ismiyle yayınladığım bir bölüm daha var. Ben kitap ve öyküsü hakkında daha ayrıntılı bilgi istiyorum diyenler için hazırda beklediğini hatırlatmak isterim.😉

Lemuer Gulliver'in çıktığı bu sürreal geziler gibi Akıl Fikir Gezegeninde de edebiyata ve bilgiye dair yolculuklar hiç bitmez😂 Daha fazlası için bölümü beğenerek kanala abone olmayı unutmayın🙏

Başka bir bölümde görüşünceye dek, şimdilik hoşça kalın 🤗